Afrika İklim Müzakerecileri Grubu Başkanı: COP28 bizim için çok önemli
İklim değişikliği konusunda Afrika Müzakereciler Grubu başkanı Ephraim Mwebia Shetema, COP28'in grup için büyük önem taşıdığını söyledi.
Shetema, Al-Ain News'e verdiği özel bir röportajda, “grup, COP28'in Başkanı Dr. Sultan Al-Jaber'in Dubai Zirvesinin taahhütleri yerine getireceğine ilişkin vizyonuyla tamamen uyumludur. Grup ayrıca güven inşa etmek ve çok taraflı çabaları güçlendirmek için sözlerin verilmesi gerektiğine Dr. Sultan Al-Jaber’le hemfikir” dedi.
Shetema, Zambiya'daki Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi için İklim Değişikliği Direktörü ve Doğal Kaynaklar Departmanı Başkanı ve Ulusal Odak Noktası olarak görev yaptı.
Shetema, Zambiya'nın Glasgow iklim konferansı COP26 sırasında iki yıllık bir dönem için gruba liderlik etmek üzere seçilmesinin ardından 2021'den beri Afrika İklim Değişikliği Müzakerecileri Grubuna (AGN) başkanlık ediyor.
Grup, 1995 yılında Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen ilk iklim konferansı COP1'de kuruldu. Tüm resmi iklim etkinliklerinde 54 Afrika ülkesi adına müzakerelerde bulunuyor. Taraflarının çıkarlarını ifade eden toplu talepler sunuyor. En homojen ve etkili iklim bloklarından biri.
Haziran başında Bonn müzakerelerine katılan grup, taraflara kıtanın taleplerini ve iklim müzakerelerine ilişkin vizyonunun yanı sıra, 13 farklı maddeyi içeren bir muhtıra sundu.
Grup, COP28 müzakerelerine güçlü bir şekilde katılmak istiyor. Küresel uyum ve iklim finansmanı hedefinin ve Kayıp ve Hasar Fonunun etkinleştirilmesini hızlandırmaya odaklanan bir gündemle zirveye katılmayı planlıyor.
Afrika İklim Değişikliği Müzakereciler Grubu başkanı Ephraim Mwebia Shetema, Al-Ain News’e verdiği özel röportajda, iklim kriziyle mücadelede başta BAE olmak üzere Afrika bölgesinin rolüne dair soruları cevapladı.
Bonn'daki iklim müzakereleri hakkında Afrikalı müzakereciler grubunun yorumu nedir?
Afrikalı Müzakereciler Grubu, Paris Anlaşmasında belirtildiği gibi iklim eylemini uygulayabilmek için gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere iklim finansmanın sağlanması gerektiğine öncelik veriyor.
Kıta için küresel adaptasyon hedefinin önemi konusunda da ısrar ediyoruz. Küresel topluluk düşük karbonlu kalkınma yollarına doğru ilerlerken bile, sürdürülebilir kalkınmanın hedeflerini geliştirmek ve gerçekleştirmek için politik bir alana izin verilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Paris Anlaşması'na göre, iklim değişikliğiyle mücadele çabalarında öncülük etmeli. Anlaşmanın 9. Maddesi uyarınca anlaşmaya Taraf olan gelişmiş ülkeler, Sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerinin devamı olarak, gelişmekte olan Taraf ülkelere hem azaltım hem de uyum konusunda yardımcı olmak amacıyla finans kaynağı sağlar.
COP28 Başkanı olarak atanan Dr. Sultan Al-Jaber'in belirttiği gibi, güven inşa etmek ve çok taraflı çabalarımızı geliştirmek için sözler verilmelidir.
Afrika Grubu için hedefler, ölçümler ve göstergeler, küresel uyum hedef çerçevesinin temel unsurlarıdır. Bu tartışmaları SB58'de yapmayı umuyorduk.
Çerçeve oluşturulurken dikkate alınabilecek potansiyel hedefler hakkındaki görüşlerimizi paylaştık. Ancak çalışmaların yavaş gitmesi, hedeflerde ilerleme kaydedemediğimiz anlamına geliyor. Ancak, uyum için küresel hedefe ilişkin resmi olmayan da dahil olmak üzere şimdiye kadar yapılan çalışmaların, COP 28'deki tartışmalarımızın temelini oluşturmasını umuyoruz.
Dubai'de yapılacak Taraflar Konferansı'nın bir sonraki oturumunda Afrika'nın gündemindeki öncelikler neler?
COP27'nin ana sonuçlarından sonra bu zirve bizim için çok önemli. Afrika'nın çıkarlarını geliştirmeye devam etmemizi sağlamak için büyük bir görevimiz olacak.
Kayıp ve Hasar Fonu'nun küresel değerlendirmesini ve işleyişini gözden kaçırmamız mümkün değildir. Zira kıta bu konudaki sorumlulukları yerine getirebileceğimize güveniyor.
Gündemimizin diğer maddeleri arasında Afrika'nın özel ihtiyaçları ve koşullarının takibi yer alıyor.
Adil bir geçiş için yolları tartışırken, Afrika Birliği tarafından tam da bu gündem maddesini ilerletmeye devam etmekle görevlendirildik.
Uyum ve iklim finansmanı konusundaki küresel hedefin etkinleştirilmesini hızlandırma ihtiyacına da odaklanacağız.
Paris Anlaşması'nın ilk küresel değerlendirmesi için beklentileriniz nelerdir? Bu konuda ne talep ediyorsunuz?
Öncelikle teknik diyalogları organize eden ve yöneten kolaylaştırıcılara, Sekreterliğe ve uzmanlara teşekkür etmek isteriz.
Tarafların küresel değerlendirme çıktı faaliyetlerine etkin bir şekilde katılmaları için elverişli ve çekici bir platform düzenlediler.
Grup, küresel değerlendirmeye ilişkin Olgu Toplama Raporu (FSR) üzerindeki çalışmalarında iki önemli noktayı yeniden vurgulamak istiyor:
Birincisi: Paris Anlaşması'nın tüm hedeflerine ulaşılmasına yönelik kapsamlı bir ilerleme değerlendirmesi istiyoruz.
İkincisi: Katkılarımızın hırsına ve adaletine bakıldığında, Afrika ülkelerinin eylemleri teşvik edeceği bağlam çok önemli bir faktördür.
Emisyonlarda Afrika'nın büyük bir katkısı olmadığını göz önünde bulundurarak Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'ne ulaşmak için bize politika alanı verilmesi ve uygulama ve destek araçlarının sağlanması gerektiğini düşünüyoruz. Bunun yanı sıra, yoksulluğu ortadan kaldırmak ve düşük emisyonlu ve esnek kalkınma yolları boyunca adil geçişleri elde etmeye ihtiyacımız var.
Önümüzdeki müzakerelerde Afrika Grubu'nun uyum konusunda planı ve talepleri nelerdir?
Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) en son bilgileri, Afrika'nın küresel sera gazı emisyonlarına yalnızca yaklaşık yüzde 4’üne sebep olsa da 2030 yılına kadar yalnızca uyum sağlamak için 86,5 milyar ABD dolarına ihtiyacı olacağını belirtiyor. Dolayısıyla COP28'de uyum konusunda dönüştürücü bir gündeme ihtiyaç var.
Bu nedenle, bu yıl düzenlenecek olan COP28'de Afrika'nın kendi koşullarını göz önünde bulundurularak özel ihtiyaçları için baskı yapmaya devam edeceğiz.
Bunun yanı sıra, uyum finansmanı da Afrika ülkelerinin artan ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kalıyor. Çünkü yeterli finansal kaynaklara erişim, iklim değişikliğine uyum sağlamak için kritik öneme sahip.
Küresel uyum hedefine ilişkin, grup olarak, özel çerçevenin önemli unsurlarını geliştirmek için Bonn'a yapıcı bir şekilde katıldık.
Daha önce belirttiğimiz gibi, küresel uyum hedefine ilişkin şimdiye kadar yapılan çalışmaların COP28'deki tartışmalarımızın temelini oluşturmasını umuyoruz.
Paris Anlaşması'nın 2.1(b) ve 7. Maddelerindeki vaatleri yerine getiren bir karara ihtiyacımız var.
Önemleri Bonn'daki tüm taraflarca kabul edilirken ulusal eylem programlarını ilerletemediğimiz için de üzgünüz.
İklim finansmanı reformu konusunda çabaların artırılmasına yönelik çağrılar hakkında ne düşünüyorsunuz?
COP27, çok taraflı kalkınma bankaları ve uluslararası finans kurumlarında reformlar için çabaların artırılması yönünde çağrıda bulundu. Söz konusu bu kurumları 2023'te iklim finansmanını artırmak için kararlı adımlar atmaya zorladı. Kurumsal düzenlemelerini amaca uygun hale getirdi.
Bu kararın çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Ancak gelişmiş ülkelerin mali taahhütlerinde çok taraflı kalkınma bankalarına ve uluslararası finans kuruluşlarına kayma olarak görülmemelidir.
Finans, iklim eyleminin önemli bir bileşeni olmaya devam ediyor.
Kayıp ve hasarlarla ilgili müzakereler nasıl ilerliyor? Bu konuyla ilgili şu ana kadar yapılan müzakereler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Geçiş komitesinin COP28'e yönelik tavsiyelerini bilgilendirmek için Kayıp ve Hasar Fonunun etkinleştirilmesi ile ilgili Glasgow Diyaloglarının sonuçlarının önemini yineliyoruz.
Bu bağlamda, Afrika Grubu, Bonn müzakereleri sırasında gerçekleşen zengin tartışmaları yansıtan Glasgow II Diyaloğu'nun kapsamlı bir özet raporunu sabırsızlıkla bekliyor.
COP28 Kayıp ve Hasar Fonunu etkinleştirmek için sağlam ve esnek yöntemlere ihtiyacımız var.
Adil geçiş yollarına ilişkin eylem gündemi Afrika için neden büyük önem taşıyor? Bu konuda neyi hedefliyorsunuz?
Çünkü iklim eyleminin uygulanmasını geliştirecek ve sürdürülebilir kalkınma bağlamında iklim değişikliği tehdidine karşı küresel tepkiyi güçlendirecektir.
Afrika'nın yoksullukla yüzleşmek ve onu ortadan kaldırmak için siyasi alana ihtiyacı olduğunda ısrar ediyoruz.
Dolayısıyla Afrika ve diğer gelişmekte olan ülkelerin özel durumlarını ve ihtiyaçlarını dikkate almadan düşük karbonlu yollara geçişten söz edemeyiz.
Bu programın, Paris Anlaşması'nın hedeflerine yönelik çok boyutlu yolları ilerletmek için başka bir fırsat sunduğuna inanıyoruz.
Bize Dubai'de yapılacak müzakerelerle ilgili olarak COP28 başkanlığı ile koordinasyondan bahseder misiniz?
Afrika Grubu, Taraflar Konferansı'nın yeni başkanını ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni bu kritik yılda Taraflar müzakerelerinde liderliği üstlendikleri için tebrik etti. Onlara COP28'in başarısı için tam destek vereceğimize söz verdik.
Sonuç olarak, Dr. Sultan Al Jaber'in COP28'in taahhütlerin yerine getirilmesi gerektiğine ilişkin görüşüne tamamen katılıyoruz.
Ayrıca, yoksulluğu ortadan kaldırırken sürdürülebilir, düşük karbonlu kalkınmaya ulaşmaya yönelik COP28 vizyonunu da destekliyoruz.
COP28 öncesinde taraflara mesajınız nedir?
Tüm tarafları kendi Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkılarını uygulamaya çağırıyoruz.
Sözleşme ve Paris Anlaşması kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirerek gelişmiş ülkelerden tarafların iklim değişikliğini ele alma çabalarına öncülük etmesi gerektiğine dikkat çekmek istiyoruz.
