75 Kuruş madeni para var mı? Demir 75 kuruş oldu mu?
Sosyal medya kullanıcıları, 75 kuruş madeni paranın, birdenbire piyasadan çekildiği ve kimse tarafından fark edilmediği yönünde ilginç bir iddia ortaya attı. Peki 75 kuruş madeni para var mıydı?
Sosyal medya platformları, kullanıcıların geçmişte tedavülde olduğunu iddia ettikleri bir para birimi üzerine yoğun tartışmalarla dolup taştı. Tartışmaların odağındaki 75 kuruş hakkında, kimi kullanıcılar bu paranın varlığından emin şekilde konuşurken, kimileri ise böyle bir değerin hiçbir zaman mevcut olmadığına dair kafa karışıklığını dile getiriyor.
75 Kuruş Madeni Para Var mı?
75 Kuruş değerinde madeni para hiç bir zaman olmadı. Darphane verilerine göre, bugüne kadar hiç bir zaman 75 kuruş değerinde madeni para basılmadı.
Türkiye'de tedavülde olan madeni paraların tarihçesine bakıldığında, Darphane'nin resmi internet sitesinde yer alan bilgiler dikkate alındığında, hiçbir dönemde 75 kuruş değerinde bir madeni paranın kullanılmadığı açıkça görülüyor. Mevcut tedavülde olanlar arasında 1 kuruş, 5 kuruş, 10 kuruş, 25 kuruş, 50 kuruş ve 1 lira gibi değerler bulunmakta. Bu durum, söz konusu 75 kuruş efsanesinin gerçek dışı olduğunu kanıtlar nitelikte.
Bu tür toplumsal efsaneler, bazen bireylerin veya toplulukların hafızalarında nasıl yer ettiği ve zamanla nasıl değişebildiği konusunda çarpıcı örnekler sunar. Sosyal medya, bu tür yanlış bilgilerin çok hızlı bir şekilde yayılmasına ve tartışılmasına olanak tanıyarak, gerçeklerin yanı sıra kent efsanelerinin de popülerleşmesine zemin hazırlıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Darphanesi’nin sunduğu bilgiler, tedavüldeki paralarla ilgili doğru ve güncel bilgileri içermektedir. 75 kuruş gibi gerçekte hiçbir zaman tedavülde olmamış bir değerin, toplum içinde nasıl bir efsane haline geldiği ise hala merak konusu.
Darphane tarafından yayımlanan listeler, Türkiye Cumhuriyeti'nin para tarihine ışık tutuyor. Bu listelerde, tedavülden kalkan eski paralar da yer alıyor. Örneğin, 1960 yılında piyasaya sürülen 2.5 lira, 1980'de tedavülden kaldırılmış bir para birimidir. Ancak listelerde 75 kuruş gibi bir para biriminin hiç tedavüle girmemiş olması, bu paranın var olmadığının bir kanıtı olarak karşımıza çıkıyor.
Sosyal medyada dolaşan ve 25 kuruşun tasarımıyla birebir aynı olduğu iddia edilen 75 kuruş görselleri, aslında bir bilgisayar tahrifi. Gerçekte böyle bir paranın var olmadığını keşfeden pek çok kişi olmasına rağmen, 75 kuruşun var olduğuna inananlar da var. Peki, bu nasıl mümkün olabiliyor?
"Mandela etkisi", kolektif olarak bir olayı veya nesneyi yanlış hatırlama fenomenini ifade eder. Bu etki, bazen internette yapılan trollemeler veya hicivler sonucu ortaya çıkan sahte haberlerle beslenir. İnsanlar, olayları veya nesneleri gerçekte olduğundan farklı şekilde hatırladıklarına dair yanılsamalar geliştirirler. 75 kuruş da, Mandela etkisine güzel bir örnek teşkil eder. Gerçekte hiç tedavüle çıkmamış olmasına rağmen, bazı kişiler bu paranın var olduğuna yürekten inanır.
Kullanıcıların 75 kuruşun var olduğuna inanmasının bir diğer sebebi, çeşitli özel günler için basılan hatıra paralar olabilir. Örneğin, 1981'de "Uluslararası Sakatlar Yılı" anısına basılan 30 bin liralık hatıra paralar ya da Cumhuriyet'in 75. yıl dönümü için 1998'de basılan 25 milyon liralık hatıra paralar, insanların kafasında bu tür yanılgıları besleyebilir. Bu paraların üzerindeki "75" yazısı, 75 kuruş değerinde bir paranın varlığına inanılmasını destekleyen bir detay olarak algılanabilir.
