2024'te gelişmiş ekonomileri hangi tehditler bekliyor?
2023’te ABD öncülüğünde gelişmiş ekonomilerde toparlanma umutlarının azalmasının ardından, bu toparlanmanın yeni yılda gerçekleşmesi garanti edilemeyecek gibi görünüyor… Peki bunun sebebi ne?
Bloomberg News tarafından yayınlanan bir analizde ekonomi analisti Chris Anstey, şu anda olayların umut verici göründüğünü ifade etti.
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı çıkmaza girmiş durumda, İsrail ve Filistin arasındaki çatışma ise her ne kadar durum her an değişebilirse de genellikle yerel boyutta devam ediyor.
ABD Başkanı Joe Biden ile Çinli mevkidaşı Xi Jinping arasındaki zirvenin ardından ABD ile Çin arasındaki gerilimin şiddeti azaldı.
Ancak yeni yılda tüm bu jeopolitik durumların daha da kötüye gitmesi, küresel ekonominin birçok sektörünü olumsuz etkileyecek.
Ekonomik açıdan 2024 yılı yeni riskleri beraberinde getiriyor. Ortaya çıkan koronavirüs salgınıyla bağlantılı enflasyon dalgasını kontrol etmeye yönelik çabaların yaygın başarısına rağmen, sıkılaştırıcı para politikası kampanyasının etkisi henüz tam olarak ortaya çıkmadı.
Dolayısıyla büyük merkez bankalarının, para politikalarını gevşetmeye ve faiz oranlarını hızlı bir şekilde düşürmeye yönelik adımlar atmaması durumunda, uzun zamandır beklenen ekonomik iyileşmenin sekteye uğrayabileceği söylenebilir.
Yeni yılda küresel ekonomik beklentilerdeki belirsizliği artıran faktör ise, 50'den fazla ülkede gerçekleşecek olan seçim dalgası olarak öne çıkıyor.
Bunun yanı sıra, gelecek kasım ayında gerçekleşmesi planlanan ABD başkanlık seçimi, küresel jeopolitik ve ekonomik şartları derinden etkileyebilecek.
Ekonomik konularda uzmanlaşan; Washington, Londra ve Tokyo'da görev yapan Anstey, yeni yılın girmesiyle birlikte dünyada hisse senedi fiyatlarının bugüne kadarki en yüksek seviyelerine yaklaştığını belirtti.
Anstey, “Enflasyonla mücadele neredeyse kazanıldı ama 2024'ün getirebileceği olası sorunlara da bakmak gerekiyor” diye ekledi.
OLASI ÇÖKÜŞ
Gerçek şu ki, ocak ayında küresel koşulların zorlu bir duruma girmesi mümkün. ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı yardımlar, Kongre'deki cumhuriyetçi çoğunluğun yeni yardım paketini onaylamayı reddetmesi nedeniyle ortadan kalkıyor.
Avrupa Birliği de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakın ilişkisini doğrulayan Macaristan Devlet Başkanı Viktor Orban nedeniyle Kiev'e yardım sağlamaya devam etmekte zorluk yaşıyor.
Ukrayna cephesi çökerse dünyaya olan güven çökebilir. Rusya'nın böyle bir zaferden kazanacağı güvenin öngörülemeyen sonuçları olacak.
Bu, Amerika'nın Filistinlilere karşı savaşında İsrail'e yardım etme meşguliyetinden yararlanarak Putin'i Avrupa'da yeni bir savaş başlatmaya teşvik edebilir.
Gazze Şeridi'nde İsrailliler ile Filistinliler arasında 3 aydır devam eden ve 20 binden fazla Filistinlinin ölümüyle sonuçlanan savaş daha geniş bir bölgesel savaşa dönüşmedi. Ancak yeni yılda işler değişebilir.
İsrail hükümetinin bazı üyeleri, Gazze savaşının başlangıcından bu yana İsrail'le bombardıman yapan Lübnan ve Hizbullah'a karşı savaşın kapsamının genişletilmesi çağrısında bulunuyor.
Gavical Araştırma Merkezi tarafından 18 Aralık'ta yayımlanan bir analize göre, böyle bir hamle, Hizbullah'la İran'ın doğrudan müdahil olabileceği daha geniş bir savaşı ateşleyebilir.
BAB EL-MENDEB TEHLİKESİ VE TİCARETİN AKSAMASI
Birkaç gün önce Suriye'de öldürülen İran Devrim Muhafızları lideri Radhi Musavi'nin yanı sıra, Husilerin Bab el-Mendeb'den geçen İsrail bağlantılı ticari gemilere yönelik saldırıları ve ABD donanmasının bu olaylara verdiği tepki, Ortadoğu'daki gerilimi daha da artırabilir.
Husi saldırıları teorik olarak küresel ekonomi için stratejik bir deniz yolu olan Bab el-Mendeb Boğazı'nı kapatabilir ve bu durum dünyaya ciddi ekonomik kayıplar yaşatabilir.
Pentagon, bölgedeki denizcilik şirketlerine Kızıldeniz'de güvenli geçiş sağlamak için Washington liderliğindeki çok uluslu deniz kuvveti olan "Refahın Koruyucusu" adı altındaki operasyonuyla bölgede seyrüseferi güvence altına almaya çalışıyor.
Ancak çoğu şirket hâlâ Kızıldeniz'den geçmeyi reddediyor. Ayrıca, birkaç gün önce Bab el-Mendeb Boğazı'ndan gemi geçişlerine yeniden başladığını duyuran Danimarka şirketi Maersk, dün bir gemisinin füze saldırısına uğramasının ardından bu bölgedeki gemi geçişlerini 48 saat süreyle durdurduğunu açıkladı.
