2022 yılında kira ve ev fiyatlarında rekor artış!
Kira ve ev fiyatlarındaki yükseliş vatandaşın gündeminden düşmüyor. Türkiye genelinde kiralar, son 1 yılda yüzde 152 artış gösterirken, konut satış fiyatları ise, yıllık yüzde 188.2 arttı.
Ev sahiplerinin fahiş zamları sonrası konut sahibi olmak dar gelirli için bir hayli zorlaştı.
Artan yoksulluk seviyesi ve ekonomik krizle birlikte ortaya çıkan barınma sorunu gündemdeki yerini koruyor.
Kira fiyatlarındaki rekor artış ve yüksek enflasyona rağmen kanunla ev kiralarına yüzde 25 artış sınırı, ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getiriyor.
Kira artış oranı normal şartlarda kanun gereği kira kontratının yenileneceği aydan bir önceki aya ait enflasyon oranına göre hesaplanıyor.
2021 dönemi özellikle pandemi dönemiyle kiralarda yaşanan artış 2022’de tam gaz devam etti. Yeni kiraya verilen daireler, geçen yılki fiyatlara göre 2.5-3 kat artışla ilana konuluyor.
KİRALAR 1 YILDA YÜZDE 152 ARTTI
Kiralar son 1 yılda yüzde 152 artış gösterirken, konut satış fiyatları ise, yıllık yüzde 188.2 arttı.
Dünyada konut fiyatlarının en fazla arttığı ülkelerin başında Türkiye geldi.
2021 yılında konut kira artışına yüzde 14, 55 artış gerçekleşmişti.
YÜZDE 25 SINIRI YÜRÜRLÜKTE
Konut kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme , 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenecek konut kira sözleşmelerindeki artış, bir önceki yılın yüzde 25'ini geçemeyecek.
Endeksa verilerine göre Türkiye'de konut kiraları ortalaması asgari ücreti aşarken, 5 büyük ilde ise durum daha zorlaşmış görünüyor.
5 büyük ilde yapılan araştırmaya göre Türkiye'nin 5 büyük kentinde kira fiyatları son 1 yılda yüzde 100'ün üzerinde arttı. İstanbul'da ortalama kiralar 10 bin lirayı geçti.
Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa'nın araştırması, 5 büyük il ve ilçelerinde kira bedellerini ortaya çıkardı.
İSTANBUL
İstanbul’da konut kiraları son bir yılda yüzde 144 arttı.
Geçen sene aynı standartlarda bir evin kirası 4.500-5000 TL civarındayken bu yıl 13 bin'e yükseldi.
İlçelere bakıldığında ise ortalama kira rekoru 28 bin lirayla Sarıyer'de. Kira ortalaması Beşiktaş'ta 22 bin, Beyoğlu'nda 15 bin, Şişli'de 14 bin, Kadıköy'de 17 bin, Bakırköy'de ise 16 bin liraya ulaştı.
Ortalama kiranın 5 bin liranın altına düştüğü sadece 2 ilçe var: İstanbul'un en batısında yer alan Silivri ve Çatalca.
ANKARA
Ankara'da konut kiraları yüzde 163,43 oranında arttı. Ortalama kiralar 5.466 TL oldu.
İncelenen 17 ilçe içinde kiranın 3 bin TL altında olduğu 4 ilçe bulunuyor: Polatlı, Kızılcahamam, Şereflikoçhisar, Elmadağ.
Ortalama kiralar Çankaya'da 7 bin liranın üzerinde.
İZMİR
İzmir'de konut kiraları son bir yılda yüzde 154 arttı.
Ortalama kiralar 6.932 TL oldu.
ANTALYA
Antalya’da kiralar son 1 yılda yüzde 213,44 oranında artarken, ortalama kira 10.219 TL olarak İstanbul'a yaklaştı. Ev sahiplerinin daha yüksek kira için yabancıları seçmesi, bölgede yaşayanları, üniversite kazananları ve atanan memurları zor durumda bıraktı.
BURSA
Beş il arasında en uygun fiyatların bulunduğu yer Bursa oldu. Kentin en merkezi noktası Nilüfer'de ortalama kira 4 bin 200 lira. Kira artışı bir yılda yüzde 91, oldu.
GÖÇ HAREKETLİLİĞİ YAŞANDI
Yüksek kiraları ödeyemeyen vatandaşlar ise kendince çözüm buldu.
Hükümetin duyurduğu, 'Konut kiralarında, 1 yıl süreyle, bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilecek' düzenlemesinin öncesinde İstanbul'da ciddi bir nüfus hareketliliği yaşandı. Fırsatçı bazı ev sahibi ve emlakçıların sebep olduğu yüzde 100'ü bulan artışların yaşandığı Beşiktaş, Maltepe, Üsküdar gibi ilçelerden kiraların daha düşük olduğu Arnavutköy, Sancaktepe, Beylikdüzü, Esenyurt gibi ilçelere doğru göç hareketliliği yaşandı.
İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ BİR YILDA YÜZDE 117 ARTTI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre inşaat malzemelerine gelen zamlar da bu artışın en önemli nedeni. TÜİK'e göre inşaat maliyet endeksi ekimde aylık bazda yüzde 3.44, yıllık bazda yüzde 117.07 artış kaydetti.
Buna göre ekim ayında inşaat maliyetleri yıllık yüzde 117.07 arttı.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artış oranı malzeme endeksinde yüzde 128.41, işçilik endeksinde yüzde 85.65 oldu.
YABANCILARIN İLGİSİ DE ETKİLİ OLDU
Rusya ve Ukrayna savaşı gayrimenkul piyasasını da etkiledi. Rusların ve Ukraynalıların ilk tercihi Antalya oldu.
Ev sahiplerinin daha yüksek kira için yabancıları seçmesi, bölgede yaşayanları, üniversite kazananları ve atanan memurları zor durumda bıraktı.
EN DÜŞÜK KİRA ARTIŞLARI
TCMB’nin verilerine göre, En düşük artışlar ise Bingöl, Elazığ, Malatya ve Tunceli'yi kapsayan bölgede yüzde 115.5 ile Erzurum, Erzincan ve Bayburt'u kapsayan bölgede 129.7 ile Van, Bitlis, Hakkari ve Muş'u kapsayan bölgede yüzde 137.1 ile gerçekleşti.
Ülke ortalamasında 100 m2'lik bir evin fiyatı 1 milyon 586 bin TL'ye yükseldi. Ortalama ev fiyatları İstanbul'da 2 milyon 571 bin TL, Ankara'da 1 milyon 132 bin TL, İzmir'de ise 1 milyon 876 bin TL oldu.
KONUT FİYATLARI YILLIK YÜZDE 188.2 ARTTI
TCMB verilerine göre, konut fiyat endeksi ekimde yıllık yüzde 188.2 artış kaydetti.
ANTALYA’DA BİR YILDA YÜZDE 237 ZAM
Yıllık bazda fiyatlardaki en yüksek artış yüzde 237 ile Antalya, Burdur ve Isparta’da görüldü. Bunu yüzde yüzde 205,2 ile Aydın, Denizli ve Muğla, yüzde 205 ile de Adana ve Mersin takip etti.
Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’de bir konutun metrekare başı fiyatı Eylül’de 15 bin 863 TL'ye çıkmıştı.
Ekimde ise bu fiyat 16 bin 563 TL’ye yükseldi.
ORTALAMA DAİRE FİYATI 1,6 MİLYON TL’Yİ AŞTI
Metrekare fiyatlarına göre yapılan hesaplamada, ülke genelinde 100 metrekare bir evin ortalama fiyatı 1 milyon 656 bin 300 TL’ye ulaştığı görüldü.
Böylece, İstanbul’da 100 metrekare bir evin fiyatı da 2,6 milyon TL’yi aşmış oldu. Eylül ayında bu fiyat 2,5 milyon TL idi.
