20 yıl da geçse hüküm doğabilir: Sade vatandaşa vergi cezası
Hürriyet yazarı Oya Armutçu, yatırım amaçlı satılan gayrimenkullerin vergilendirmesi konusunda kaleme aldığı yazısında “Gayrimenkul alım satımı yapan kişi sade vatandaş da olsa vergi idaresi ‘ticari kazanç’ nitelendirmesi yapabiliyor” dedi.
Hürriyet yazarı Oya Armutçu, “Birden çok ev alıp sattıysanız dikkat…Vergi cezası gelebilir” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Armutçu yazısında yatırım amaçlı satılan gayrimenkullerin vergilendirilmesi konusunda da kendisine yöneltilen soruları cevaplarıyla birlikte paylaştı.
Bir okurunun kendisine yönelttiği soruyu paylaşan Armutçu, vergi uzmanı Avukat Dr. Burak Aslanpınar’ın yanıtlarına yer verdi. “Okurum B.S., İstanbul, Ankara ve İzmir’de, son 1-2 yılda yatırım amaçlı aldığı 4 ev, 1 yazlık, 5 arsayı sattığını, bu durumun vergi idareleri tarafından ‘ticari kazanç’ gibi değerlendirilip vergi ödemekle yükümlü olup olmayacağını merak ediyor. B.S. ve birkaç okurum da ‘ticari kazanç’ın kriterlerini öğrenmek istiyorlar” diyen Artmuçu, Aslanpınar’ın yanıtlarına yer verdi.
Aslanpınar bu soruyu, “Çok sayıda gayrimenkul satışı olduğu durumlarda vergi idaresince “ticari kazanç” nitelendirmesi ve vergilendirme söz konusu oluyor. Bu gelir veya kurumlar vergisi, gayrimenkul alım satımını devamlı ve ticari olarak yapanların ‘ticari kazanç’ elde ettiği gerekçesiyle doğuyor. Ticari kazanç nitelemesi olduğunda KDV de faizi ve 1 kat cezasıyla birlikte ortaya çıkıyor. Bu noktada dikkat edilecek bir konu var. Gayrimenkul alım satımı konusunda bir şirketin var olması, vergi mükellefi olmak şart değil” ifadeleriyle yanıtladı.
Armutçu’nun yazısı şu şekilde:
SADE VATANDAŞA DA GELEBİLİR
“Gayrimenkul alım satımı yapan kişi sade vatandaş da olsa vergi idaresi ‘ticari kazanç’ nitelendirmesi yapabiliyor. Bu niteleme için en önemli ölçüt de ‘işlem sayısındaki çokluk’. Bu çokluk, gayrimenkullerin aynı takvim yılı içerisinde birden fazla veya takip eden birden fazla takvim yılında art arda satılmış olmasına göre belirleniyor. Ancak, tek ölçüt bu değil ama bir kişi çok sayıda gayrimenkul alım satımı yapıyorsa ya da yapmışsa dikkatli olmalı. Gelir vergisi, KDV ve cezaları yanında, vergi idaresi tarafından geriye dönük vergi mükellefiyeti açılacağından vergisel yükümlülükleri yerine getirmemek nedeniyle özel usulsüzlük cezası da kesilebilir.
20 YIL GEÇSE DE YÜKÜMLÜLÜK DOĞAR
Eğer durum anlatıldığı şekliyle ‘ticari kazanç’ kapsamındaysa, alımın üstünden 10 yıl hatta 20 yıl geçmiş olsa bile vergi doğuyor. ‘Ticari kazanç’ kapsamına girmeyen gayrimenkul satımları için ise alımın üzerinden 5 yıl geçmişse gelir vergisi ödenmesi gerekmiyor. Ancak satın alınan gayrimenkul, alım tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden satıldığı takdirde ‘değer artış kazancı’ sebebiyle gayrimenkulün alım ve satımı arasındaki fark üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor. Burada tapuda değeri düşük göstermenin önemli bir tehlikesi daha ortaya çıkıyor. Alım değeri düşük gösterildiğinde satış değeri ile arasındaki fark daha da açılacağından ödenecek gelir vergisi de artıyor.
MİRASTA VERGİ YOK
Buradaki 5 yıl süre içinde satışta uygulanan ‘değer artış kazancı’ vergisi, miras veya bağış yoluyla edinilen gayrimenkuller için yok. Yani miras kalan ya da bağışlanan bir gayrimenkulü, edindikten 5 ay hatta 5 gün sonra bile satsanız satış üzerinden gelir vergisi ödenmesi söz konusu değil. Ancak tapu harcı ödenmesi gerekiyor”