11. Yargı Paketi Meclis’te: Abdullah Güler detayları açıkladı
AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, 11. Yargı Paketi’nin detaylarını açıkladı. Düzenleme, çocukları suça sürükleyenlere, trafikte yol kesenlere ve bilişim dolandırıcılarına ağır cezalar getiriyor.
Adalet sisteminde önemli değişiklikler içeren 11. Yargı Paketi, bugün AK Parti tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunuldu. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, yeni düzenlemeye ilişkin kapsamlı açıklamalarda bulundu. Güler, hem ceza sürelerinde değişiklik öngören hem de organize suç örgütleriyle mücadeleyi güçlendiren paketin, mevcut adalet uygulamalarında caydırıcılığı artırmayı ve yargıya duyulan güveni yükseltmeyi hedeflediğini belirtti.
Ceza artırımları, yeni suç tanımları ve infaz düzenlemeleri
Pakette dikkat çeken en önemli başlıklardan biri, ceza sürelerinde yapılacak artışlar oldu. Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesinde yapılan değişiklikle, çocukların suç örgütlerinde araç olarak kullanılması halinde örgüt yöneticilerine verilecek cezanın bir kat artırılması öngörülüyor. Ayrıca örgüt kurma, yönetme ve örgüte üye olma suçlarında alt ve üst sınırlar yükseltiliyor.
Toplumda sıkça yaşanan ve kamu düzenini bozan bazı eylemlere ilişkin de yeni yaptırımlar geliyor. Meskun mahalde havaya ateş açmanın, düğün, nişan ve asker uğurlaması gibi etkinliklerde işlenmesi halinde cezalar yüzde 50 oranında artırılacak.
Trafikte yol kesme artık ayrı bir suç
Trafikte yaşanan saldırgan eylemlere karşı da yeni düzenlemeler pakette yer aldı. Trafikte yol kesme fiili müstakil bir suç olarak tanımlanırken, bu eylemi gerçekleştiren kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Ayrıca tehlikeli sürüşler, yol kesme ve araç durdurma gibi kamu güvenliğini tehdit eden fiillere daha caydırıcı cezalar getirilmesi hedefleniyor.
Taksirle yaralama suçlarında da ceza oranlarının artırılması planlanıyor.
Dolandırıcılıkla mücadelede yeni adımlar: Banka hesapları 48 saat askıya alınabilecek
Son dönemde artan bilişim dolandırıcılığına karşı da önemli adımlar atılıyor. Banka ve finans kuruluşları, şüpheli işlemler durumunda bir hesabı 48 saate kadar askıya alabilecek. Dolandırıcılık suçlarında suçta kullanılan paraya adli mercilerce el konulabilecek ya da işlem dondurma tedbiri uygulanabilecek. Bu düzenlemenin, özellikle yaşlı veya engelli vatandaşların dolandırılmasını önlemede etkili olması bekleniyor.
GSM hatlarında kısıtlama: Kimliksiz hat alımına son
GSM hatlarının dolandırıcılıkta kullanılmasını önlemek için çipli kimlik kartı ile abonelik şartı getiriliyor. Hat sayısına da sınırlama geliyor. Ayrıca ölen ya da tüzel kişiliği sona eren şahıslara ait hatlar üç ayda bir denetlenecek ve aktif olmayanlar kapatılacak. Dolandırıcılıkta kullanıldığı tespit edilen hatların şebeke bağlantısı kesilecek.
Operatör veya banka gibi kurumlardan savcılık talebiyle istenen bilgi ve belgelerin 10 gün içinde teslim edilmemesi halinde, bu kuruluşlara idari para cezası uygulanacak.
Covid-19 dönemindeki infaz düzenlemesine yeni eşitlik düzenlemesi
Paketin en dikkat çekici bölümlerinden biri, “Covid-19 infaz düzenlemesi” olarak bilinen uygulamanın kapsamının genişletilmesi oldu. 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenmiş suçlar için de bu düzenlemeden yararlanma hakkı getiriliyor. Böylece bu tarihten önce suç işleyip hüküm giymeyenler ile cezası kesinleşmiş olanlar arasında oluşan infaz farkı giderilmiş olacak.
Bu kapsamda, 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenmiş suçlardan dolayı ceza alanlar;
Kapalı ceza infaz kurumundan 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna,
Açık ceza infaz kurumundan ise 3 yıl daha erken denetimli serbestliğe geçebilecek.
Abdullah Güler, bu düzenlemeden ilk etapta 54-55 bin hükümlünün yararlanabileceğini, bu sayının zamanla 90 bine ulaşabileceğini belirtti.
Akıl hastaları için özel infaz ve güvenlik tedbirleri
Pakette, suç işleyen kısmi akıl hastalarıyla ilgili yeni düzenlemeler de yer alıyor. Bu kişilerin ceza infaz kurumlarında cezalarını çekmeleri ve aynı zamanda akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerine tabi olmaları öngörülüyor. Bu düzenleme ile bu bireylerin yeterli rehabilitasyon süreci tamamlanmadan toplum hayatına karışmaları engellenmiş olacak.
Avukatlık Kanunu’nda AYM kararı sonrası yeni düzenleme
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda, Avukatlık Kanunu’ndaki disiplin hükümleri yeniden düzenlendi. Uyarı, kınama, para cezası ve geçici meslekten çıkarma gibi disiplin yaptırımları daha net ve hukuka uygun hale getirildi.
GSS borçlarına af geliyor
Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçlarıyla ilgili olarak da 2015–2016 yıllarına ait asıl ve fer’i borçların tahsilinden vazgeçilmesine ilişkin bir düzenleme teklife eklendi. Bu adımın yüz binlerce borçlu vatandaşı ilgilendirdiği belirtiliyor.
İnternette hakaret suçlarına ön ödeme ve uzlaştırma dışı çözüm
Yüze karşı ya da gıyapta hakaret suçları ön ödeme kapsamına alınırken, bu tür suçlar artık uzlaştırma kapsamından çıkarılacak. Böylece mağdurun rızası olmaksızın dosyaların kapanması önlenmiş olacak.
Bölge adliye mahkemelerine daha geniş bozma yetkisi
Bölge adliye mahkemelerinin bozma yetkileri genişletilerek, hükmün gerekçesiz olması veya savunma hakkının sınırlandırılması gibi durumlarda daha kolay bozma kararı verebilmelerinin önü açılıyor.
Dolandırıcılık davaları asli ceza mahkemesine taşınıyor
Türk Ceza Kanunu’nun 158. maddesi kapsamındaki dolandırıcılık suçlarının, asli ceza mahkemelerinde görülmesi sağlanacak. Böylece bu davalar daha hızlı sonuçlandırılabilecek ve ihtisaslaşma artırılacak.
Yeni düzenlemelerin yürürlüğü ve geçiş süreci
Tüm düzenlemelerin vatandaşlara mağduriyet oluşturmaması için yürürlüğe giriş tarihleri kademeli olacak. GSM hatlarıyla ilgili geçiş hükümleri kapsamında mevcut abonelerin hatlarını üzerlerine almaları veya iptal etmeleri için süre tanınacak. Ayrıca, oluşabilecek mali yükün tüketiciye yansıtılmaması için de yasal tedbirler teklife eklendi.
